Μεγάλη συζήτηση έχει ξεσπάσει τις τελευταίες ημέρες, κυρίως στους παραγωγούς ηλίανθου και ελαιοκράμβης στη Βόρεια Ελλάδα. Και αυτό γιατί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θέλει να βάλει τέλος στις ενεργειακές καλλιέργειες στην χώρα μας για την παραγωγή βιοντίζελ. Αυτό φάνηκε στην συνάντηση που είχαν οι εκπρόσωποι των παραγωγών βιοντίζελ με τον Γενικό Γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ. Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη, με θέμα την υπογραφή της απόφασης για τον καθορισμό ποσότητας κατανομής για το 2024. Θυμίζουμε πέρυσι, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, υπογράφηκε η Υπουργική Απόφαση, με την οποία έδιναν παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ και καθορισμό ποσότητας κατανομής για το 2023. Όπως δήλωσε στην συνάντηση ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ, για φέτος θα υπάρξει μια μείωση της ποσότητας βιοντίζελ κατά 40%. Από το 2025 θα έχουμε μια ετήσια μείωσης της ποσότητας κατά 5% και μέχρι το 2029 θα μηδενιστεί η ποσότητα.
Περί ηλίανθου και ελαιοκράμβης
Πρόκειται για δύο ελαιοδοτικά φυτά, με τον ηλίανθο, τον κοινώς λεγόμενο λιόσπορο, να αριθμεί αρκετές δεκαετίες καλλιέργειας στη χώρα μας, σε αντίθεση με την ελαιοκράμβη που θεωρείται μία νέα και πολύ προσοδοφόρα καλλιέργεια. Ο ηλίανθος είναι το δεύτερο κατά σειρά σημαντικότητας ελαιοδοτικό φυτό μετά την ελιά. Η περιεκτικότητά του σε λάδι κυμαίνεται από 25% έως 32%, αν και υπάρχουν ποικιλίες με απόδοση που αγγίζει το 50% (Ρωσία). Σύμφωνα με τον FAO (Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας) το έτος 2020 καλλιεργήθηκαν στην Ελλάδα 977.000 στρέμματα με μέση απόδοση 250 κιλά/στρέμμα. Τα πρωτεία στις καλλιεργούμενες εκτάσεις έχει ο Έβρος με 350-400.000 στρέμματα και ακολουθούν οι Σέρρες με 120-140.000, η Ξάνθη με 80.000, η Δράμα με 60.000 και η Θεσσαλονίκη με 45.000 στρέμματα. Πρόσφατα αναπτύχθηκαν καλλιέργειες στην Θεσσαλία (Λάρισα, Μαγνησία) και σε μικρότερη μορφή στην Στερεά Ελλάδα. Το συντριπτικό ποσοστό των καλλιεργημένων εκτάσεων αφορά τη ποικιλία ηλίανθου από τους σπόρους του οποίου παράγεται το βιοκαύσιμο. Ένα στρέμμα παράγει από 45-73 λίτρα βιοντίζελ και από τα περικάρπια, τα φύλλα και τα στελέχη, παράγονται pellets, πίττες για ζωοτροφή και άλλα υποπροϊόντα. Η χώρα μας διαθέτει 14 εργοστάσια παραγωγής βιοντίζελ. Η ελαιοκράμβη καλλιεργείται για τη παραγωγή βρώσιμων φυτικών ελαίων, ζωοτροφών και βιοντίζελ. Είναι δηλαδή και αυτή ένα ελαιούχο και συνάμα ενεργειακό φυτό, όπως ο ηλίανθος και η αγριαγκινάρα. Οι βρώσιμες ποικιλίες ελαιοκράμβης, Καναδέζικης πατέντας, φέρουν το εμπορικό σήμα Κανόλα (canola) με την μεγαλύτερη παραγωγό χώρα να είναι ο Καναδάς (25% της παγκόσμιας παραγωγής). Στην Ελλάδα καλλιεργείται εδώ και λίγα χρόνια, κυρίως στη δυτική Μακεδονία, όπου σπέρνονται ετησίως περίπου 5.000 στρέμματα. Φέτος και λόγω της φθινοπωρινής ξηρασίας καλλιεργήθηκαν λιγότερα στρέμματα, παρά την καλή προσφερόμενη τιμή παραγωγού.
Οι αλλαγές αυτές θα οδηγήσουν σε κλείσιμο των εργοστασίων και σε «ολοκληρωτική καταστροφή» στις ενεργειακές καλλιέργειες, δίνοντας ένα ακόμη χτύπημα στο αγροτικό εισόδημα. Μοναδικοί ωφελημένοι από όλη αυτή την εικόνα είναι οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών, οι οποίες μπορούν να εισάγουν βιοντίζελ από το εξωτερικό. . Στην χώρα οι καλλιέργειες ενεργειακών φυτών γίνονται σε περίπου 1.000.000 στρέμματα (44.000 ΑΦΜ) και αυτή η απόφαση βάζει τίτλους τέλους στον ηλίανθο και την ελαιοκράμβη. Πρόκειται για μία απόφαση σταθμό, που θα καταστρέψει εκατοντάδες παραγωγούς.
www.enoplois.gr
