Με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας εγκρίθηκε το σχέδιο νόμου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης «Διαδικασίες ελέγχου, διοικητικά μέτρα και κυρώσεις στον τομέα των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης, Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων».
Κατά της αρχής του νομοσχεδίου δήλωσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με εξαίρεση την Πλεύση Ελευθερίας που δήλωσε «παρών».
Κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν στήριξε το εν λόγω νομοσχέδιο.
Μάλιστα, αρκετοί ήταν οι βουλευτές που έκριναν αυστηρά, με τα δικά τους κριτήρια και στοιχεία, τις παθογένειες του νομοσχεδίου.
Ένας εξ αυτών και ο ανεξάρτητος βουλευτής, Κωνσταντίνος Φλώρος, ο οποίος στην πληρέστατη ομιλία του μίλησε για πολλά κενά.
«Υπάρχουν σημαντικά αδύναμα σημεία σε αυτό το νομοσχέδιο, τα οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε όπως άλλωστε δεν αγνοούμε και την διαχρονική ανικανότητα της κυβέρνησης να προστατεύσει τους μικρομεσαίους αγρότες και παραγωγούς, με τρανταχτά παραδείγματα στο πρόσφατο παρελθόν», ξεκίνησε την τοποθέτησή του ο Βουλευτής και συνέχισε:
«Αρχικά, ο έλεγχος και η εποπτεία που προβλέπει το νομοσχέδιο ανατίθεται κυρίως σε κεντρικές αρχές όπως ο ΕΛ.Γ.Ο. – ΔΗΜΗΤΡΑ, που έχει την αρμοδιότητα να παρακολουθεί και να επιβάλλει κυρώσεις.
Όμως, τίθεται ένα καίριο ερώτημα:
Πώς διασφαλίζεται ότι αυτό το σύστημα ελέγχου θα λειτουργήσει με αμεροληψία και διαφάνεια;
Όταν ο έλεγχος συγκεντρώνεται στα χέρια μιας κεντρικής αρχής, χωρίς να προβλέπεται επαρκής ανεξάρτητος έλεγχος, δημιουργούνται υπόνοιες για την πιθανότητα καταχρήσεων ή ανεπαρκών ελέγχων, μια ιστορία που δυστυχώς επαναλαμβάνεται πολύπλευρα, σε διάφορους κλάδους.
Ένα δεύτερο σημείο που χρειάζεται προσοχή είναι η διαδικασία επιβολής προστίμων και κυρώσεων.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι τα πρόστιμα και οι κυρώσεις επιβάλλονται από τον ΕΛ.Γ.Ο.-ΔΗΜΗΤΡΑ, ωστόσο, η διαδικασία αυτή παραμένει γραφειοκρατική και χρονοβόρα. Αν η επιτροπή κυρώσεων συνεδριάζει μόνο εντός των προκαθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων και χωρίς αμοιβή, τίθενται ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την άμεση επιβολή κυρώσεων.
Το νομοσχέδιο επίσης, ενσωματώνει σημαντικές ρυθμίσεις για την αναγνώριση ομάδων παραγωγών προϊόντων με Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε., οι οποίες αποκτούν αποκλειστικά δικαιώματα για την προστασία και την προώθηση αυτών των προϊόντων.
Όμως, δεν είναι σαφές, πώς ακριβώς οι μικροπαραγωγοί θα μπορέσουν να ενταχθούν σε αυτές τις ομάδες και να προστατευθούν από τυχόν μονοπωλιακές πρακτικές.
Επιδιώκεται επιπλέον, η προώθηση της διαφάνειας και της πιστοποίησης των προϊόντων μέσω του συστήματος ελέγχων, αλλά παραμένει επίσης ασαφές το πώς θα αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως η νοθεία ή η παραπλανητική χρήση των γεωγραφικών ενδείξεων από επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται.
Η διαδικασία παρακολούθησης παραμένει πολύπλοκη, χωρίς να εξασφαλίζει την άμεση εφαρμογή των κανονισμών.
Και για να είμαστε ρεαλιστές σε σχέση με το προτεινόμενο νομοσχέδιο, όταν εξετάζουμε την πραγματικότητα στο πεδίο, όπως αυτή διαμορφώνεται, για παράδειγμα με τα όσα συμβαίνουν στη Θεσσαλία, το κενό μεταξύ θεωρίας και πράξης γίνεται δραματικά εμφανές. Τι γίνεται με τους παραγωγούς ακτινιδίων στην Θεσσαλία;
Οι καλλιέργειες επλήγησαν ανεπανόρθωτα από τις πλημμύρες του Daniel και του Elias και οι μικροί παραγωγοί που βασίζουν την επιβίωσή τους σε αυτές τις καλλιέργειες, παραμένουν ακόμα αβοήθητοι.
Η Πολιτεία αδυνατεί να τους προστατεύσει».
«Εκτοπίζονται οι μικροί αγρότες»
Συνομιλώντας με τον ανεξάρτητο Βουλευτή, Κωνσταντίνο Φλώρο, τόνισε πως είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για τους μικρούς παραγωγούς και οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ, ήταν μια ακόμη στάχτη στα μάτια.
Αυτή η κυβέρνηση, αντί να ενισχύσει τον πρωτογενή τομέα και να προστατεύσει τους αγρότες, επιλέγει να τους αφήσει να αγωνίζονται μόνοι τους, εκτεθειμένοι σε αθέμιτο ανταγωνισμό και γραφειοκρατία.
Το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τελικά από τους Νεοδημοκράτες μπορεί να μιλά για την προστασία των προϊόντων Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε., όμως οι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι τόσο ασαφείς, που είναι φανερό πως στοχεύουν περισσότερο στη διατήρηση των συμφερόντων των μεγάλων επιχειρήσεων.
Αν αυτό το νομοσχέδιο είχε πραγματική πρόθεση να προστατεύσει τους μικρούς παραγωγούς, θα είχε προβλέψει μηχανισμούς ελέγχου για να διασφαλίσει ότι η γη υψηλής παραγωγικότητας παραμένει στους αγρότες.
Θα είχε, επίσης, θεσπίσει αυστηρά όρια για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ώστε να μην εξαρτόμαστε σε λίγα χρόνια από την εισαγωγή τροφίμων, την ώρα που η ελληνική γη χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας και όχι τροφίμων.
Χιλιάδες στρέμματα γης που παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για καλλιέργειες παραχωρούνται για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων, όπως βλέπουμε χαρακτηριστικά στον Άγιο Κωνσταντίνο Φαρσάλων.
Ενώ η παραγωγή τροφίμων μειώνεται, η γη παραχωρείται σε μεγάλες εταιρίες, οι οποίες υπόσχονται υψηλότερα μισθώματα, κάτι που αρκετοί από τους πληγέντες, από τη στιγμή που δεν έχουν τη στήριξη του κράτους και δεν έχουν αποζημιωθεί, το βλέπουν ως την καλύτερη λύση.
Με τι αποτέλεσμα όμως;
Ήδη το 20% της γης σ’ αυτήν την περιοχή έχει παραχωρηθεί για φωτοβολταϊκά, και ο ρυθμός αυτός αυξάνεται.
Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, τι θα απομείνει για τους αγρότες;
Και, το κυριότερο, τι θα τρώμε όταν η καλλιεργήσιμη γη μειώνεται συνεχώς για να δώσει τη θέση της σε βιομηχανικά έργα;
Η κατάσταση αυτή πλήττει καίρια τον μικρό παραγωγό, που δεν έχει τα μέσα να αντισταθεί στον πλειοδότη των φωτοβολταϊκών.
Ο μικρός παραγωγός δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις μεγάλες εταιρίες που εκμεταλλεύονται την αγροτική γη, και η Πολιτεία φαίνεται να αφήνει αυτό το μονοπώλιο να αναπτυχθεί ανεξέλεγκτα.
Αντί να προστατεύουμε τον πρωτογενή τομέα και την τοπική παραγωγή, επιτρέπουμε να γίνεται εμπορική εκμετάλλευση της γης σε βαθμό που οι μικροί αγρότες εκτοπίζονται.
Καίρια, αλλά αναπάντητα ερωτήματα
Ο εκλεγμένος Βουλευτής της Λάρισας έχει καταθέσει πλήθος ερωτήσεων υπέρ των αγροτών, των κτηνοτρόφων και γενικότερα των κατοίκων της επαρχίας.
«Η αυξανόμενη και άκριτη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε περιοχές που παραδοσιακά αποτελούν καλλιεργήσιμες εκτάσεις, προκαλεί έντονη ανησυχία στους παραγωγούς.
Χιλιάδες στρέμματα γης υψηλής παραγωγικότητας που παραδοσιακά καλλιεργείται και αξιοποιείται από τους αγρότες, στηρίζοντας την εθνική αγροτική παραγωγή, παραδίδεται άκριτα και με αυξανόμενους ρυθμούς στις μεγάλες εταιρίες που εμπορεύονται φωτοβολταϊκά.
Με όχημα τα μεγαλύτερα μισθώματα σε σχέση με τα μισθώματα που καταβάλλουν οι καλλιεργητές, ολοένα και περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων, πείθονται να παραχωρήσουν τις περιουσίες τους στις εταιρίες των φωτοβολταϊκών, με αποτέλεσμα οι διαθέσιμες εκτάσεις για αγροτική παραγωγή να μειώνονται με γεωμετρική πρόοδο.
Πώς θα διασφαλίσουν τα αρμόδια Υπουργεία τη διατήρηση του παραγωγικού χαρακτήρα της χώρας;
Υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για την έκταση των εγκαταστάσεων των φωτοβολταϊκών ώστε να μην τίθενται σε κίνδυνο οι καλλιέργειες;
Ποια ειδική μέριμνα θα επιδείξουν τα Υπουργεία προκειμένου να στηρίξουν τους αγρότες περιοχών όπου οι μέχρι πρότινος καλλιεργήσιμες εκτάσεις χρησιμοποιούνται πλέον για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών;
Ποια υπηρεσία ελέγχει και πιστοποιεί αν τηρούνται από τις εταιρίες οι υποχρεώσεις και το χρονοδιάγραμμα σχετικά με την αποξήλωση, την απεγκατάσταση, την ασφαλή απομάκρυνση των εγκαταστάσεων των αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων, την αποκατάσταση της περιοχής ως προς την αυτόχθονη βλάστηση και την εν γένει επαναφορά των πραγμάτων στην πρότερη κατάσταση μετά την απόσυρση και απεγκατάσταση των αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων;
Γίνεται ανακύκλωση των ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών που αποσύρονται λόγω τέλους του κύκλου ζωής τους και από ποια υπηρεσία ελέγχεται αυτό;
Και αν ναι, που ανακυκλώνονται ή/και αποθηκεύονται όλα αυτά τα υλικά των αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων ενόψει του γεγονότος ότι είναι ογκώδη και ενδεχομένως και μη ανακυκλώσιμα;», είναι μερικές από τις δεκάδες ερωτήσεις του Βουλευτή προς τα αρμόδια Υπουργεία.
Δυστυχώς, κανένας υπουργός δεν έχει μπει στον κόπο να απαντήσει.
www.enoplois.gr
