Παρατηρήσεις για την νέα ΚΑΠ 2023-2027 «Κοινή Αγροτική Πολιτική»
Του Νικολάου Μαγγίνα,
Δασολόγου περιβαλλοντολόγο με MSc στην περιβαλλοντική πολιτική και ολοκληρωμένη ανάπτυξη της υπαίθρου
Ο συνολικός αριθμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ των 27 έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, από περίπου 15 σε 10 εκατομμύρια εκμεταλλεύσεις, δηλαδή κατά 32%. Η ΕΕ ενδέχεται να χάσει επιπλέον 6,4 εκατομμύρια εκμεταλλεύσεις μέχρι το 2040, με αποτέλεσμα να απομένουν περίπου 3,9 εκατομμύρια εκμεταλλεύσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, μια τεράστια μείωση κατά 62% σε σύγκριση με τα στοιχεία του 2016. Η ισχυρότερη μείωση διαπιστώθηκε στις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, οι οποίες παρουσίασαν μείωση κατά 38%. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των μεγάλων γεωργικών εκμεταλλεύσεων – άνω των 50 εκταρίων – αυξήθηκε κατά 7% κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Μια σημαντική παρατήρηση, τον Μάιο του 2007, η Σουηδία έγινε η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποστήριξε πως η πολιτική των αγροτικών επιδοτήσεων πρέπει να εγκαταλειφθεί (εκτός από αυτές που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος).
Η νέα ΚΑΠ λοιπόν δεν στηρίζει τους πραγματικούς παραγωγούς που μοχθούν και ενδιαφέρονται για το προϊόν που παράγουν, αλλά στηρίζει τους αγρότες του «καναπέ» τους ιδιοκτήτες δηλαδή των γεωργικών γαιών που δεν καλλιεργούν συστηματικά-ενεργά την γη, για να παράγουν και να εξάγουν ένα προϊόν ,αλλά φαινομενικά απλά για να δηλώσουν τα στρέμματα, ώστε να πάρουν την επιδότηση. Αυτό έχει οδηγήσει σε αυξανόμενη δυσαρέσκεια από τους πιο ενεργούς αγρότες, καθώς «εμποδίζουν την ανάπτυξη και την παραγωγή, ενώ συμβάλλουν ελάχιστα στην επισιτιστική κρίση και την οικονομία». Ακόμα η νέα ΚΑΠ, αναγκάζει τους αγρότες να δίνουν ένα μεγάλος μέρος των χρημάτων που φτάνει μερικές φορές στο 7-8% της ενίσχυσης, στους μελετητές ώστε να «φροντίσουν» για τους φακέλους τούς, ελπίζοντας να καταφέρουν και ενταχθούν σε κάποιο πρόγραμμα. Και τέλος με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ και την κατάργηση της πράσινης ενίσχυσης, τα εισοδήματα που εισπράττουν οι αγρότες από τις επιδοτήσεις , είναι μειωμένα κατά μέσο όρο περισσότερο από 40% σε σχέση με το περασμένο έτος. Για την περίπτωση της Θεσσαλίας και του Έβρου, η κυβέρνηση οφείλει, να παράσχει μια έξτρα στήριξη, στους πληγέντες αυτών των περιοχών δηλαδή να προβλεφθούν ειδικά κονδύλια για την αποκατάσταση των πληγέντων περιοχών χωρίς περιορισμούς. Ένα μικρό παράδειγμα μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2023 ,και την ξηρασία του 2024, οι κτηνοτρόφοι ιδιαίτερα του νότιου Έβρου έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα. Επιβάλλεται η κυβέρνηση να στηρίξει τους κτηνοτρόφους επιδοτώντας τις ζωοτροφές, ώσπου να σταματήσει η απαγόρευση της βόσκησης στις καμένες εκτάσεις του νομού Έβρου.
Οι νέες προκλήσεις
Οι αγροτικές περιοχές της ΕΕ αντιμετωπίζουν διάφορες προκλήσεις, οι οποίες προσδιορίζονται στο μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, όπως η μείωση του πληθυσμού, η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και η βελτίωσή τους, οι ευκαιρίες απασχόλησης και η ανάγκη για καλύτερη συνδεσιμότητα. Η ΚΑΠ θα επενδύσει στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό των αγροτικών περιοχών της ΕΕ. Ορισμένα κράτη μέλη σχεδιάζουν να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για να ενθαρρύνουν την κληρονομική διαδοχή των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, να ενισχύσουν την ισότητα των φύλων στις αγροτικές περιοχές και να ενισχύσουν τη θέση των γυναικών στη γεωργία. Για πρώτη φορά, οι ενισχύσεις της ΚΑΠ θα συνδέονται με την τήρηση ορισμένων κοινωνικών και εργασιακών προτύπων της ΕΕ και οι δικαιούχοι θα παρακινούνται να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Έλληνας Αγρότης
www.enoplois.gr
