Το όνομά της Wichester Firearms ήταν συνώνυμο με το επαναληπτικό τουφέκι με μοχλό όπλισης (lever action κατά την εταιρεία).
Η συνεργασία του Browning με την εταιρεία από το Κοννέκτικατ ξεκίνησε το 1885, όταν αγόρασαν από εκείνον την πατέντα για το ομώνυμο μονόκαννο.
Ο εφευρέτης δεν ήταν ο δημιουργός του lever action, αυτό το είχε αναλάβει για λογαριασμό της Winchester o Tyler Henry. Όμως δημιούργησε για εκείνους τρία μοντέλα που ονομάστηκαν από τη χρονιά παρουσίασης τους.
Τα Μ 1886, Μ 1892 και το Μ 1894 όρισαν το πως λειτουργεί ένα τέτοιο όπλο. Εκατομμύρια αντίγραφα τους πουλήθηκαν σε όλο τον κόσμο και επί έναν αιώνα παρέμειναν σύμβολο της αμερικανικής σχολής του επαναληπτικού.
Ακολουθώντας τις εξελίξεις
Ο Browning μπορεί να βελτίωνε και να αναβάθμιζε με κάθε νέο μοντέλο το μηχανισμό των Winchester, αλλά ήταν ένας διορατικός άνθρωπος που έβλεπε τι φέρνει το μέλλον.
Στην Ευρώπη οι ευρασιτεχνίες των αδελφών Mauser τελειοποιούσαν το τουφέκι με κινητό ουραίο. Η περιστροφική κίνηση του κλείστρου που ασφαλίζει πάνω σε μία στιβαρή βάση επέτρεψαν την κατασκευή τυφεκίων όπλων που διαχειρίζονται πολύ μεγαλύτερη ισχύ.
Η εμφάνιση της “άκαπνης πυρίτιδας” έδωσε ώθηση στη σχεδίαση των αιχμηρών βολίδων Spitzer (από τη γερμανική λέξη που σημαίνει αιχμή). Οι δύο αυτές νέες τεχνολογίες έφεραν επανάσταση: ισχυρότερες γομώσεις και
λεπτότερα, αεροδυναμικά βλήματα που πετούσαν ταχύτερα και πιο ευθύγραμμα από τα συνηθισμένα μολυβένια, στρογγυλά των αμερικανών.
Παρόλη της την επιτυχία στην πολιτική αγορά, η Winchester δεν είχε ποτέ καταφέρει να εξασφαλίσει κάποιο στρατιωτικό συμβόλαιο. Συνειδητοποίησαν ότι για να έχουν ελπίδες τα όπλα τους θα έπρεπε να μπορούν να χρησιμοποιούν τα νέου τύπου πυρομαχικά.
Ένα εκρηκτικό πρόβλημα
Ο John Browning είχε σχεδιάσει εξαρχής το Winchester M1894 για ενισχυμένες γομώσεις άκαπνης πυρίτιδας και μια παραγωγή διάρκειας 120 ετών αποδεικνείει περίτρανα την αντοχή του. Όμως υπήρχε μια εγγενής αδυναμία: η κυλινδρική αποθήκη φυσιγγίων κάτω από την κάνη.
Μπορεί κανείς άνετα να στοιβάξει μια σειρά από φυσίγγια με αμβλείες βολίδες, το ένα πίσω από το άλλο (όπως ακόμη γίνεται στα λειόκανα όπλα) με απόλυτη ασφάλεια. Όταν όμως η αιχμηρή βολίδα του ενός ακουμπά πάνω στο καψύλιο του επομένου, τότε η ακούσια πυροδότηση εντός της αποθήκης είναι απλώς … θέμα χρόνου
Συνήθως έχει τη μορφή αλυσιδωτής αντίδρασης, καθώς τα υπόλοιπα φυσίγγια θα εκραγούν από την έκρηξη του πρώτου. Το αποτέλεσμα είναι καταστροφή του όπλου και σοβαρά τραύματα στα χέρια του χρήστη.
Τετράγωνη λογική
Για να αποφύγει το αδιέξοδο, ο εφευρέτης ενίσχυσε τις διαστάσεις του κορμού και το κλείστρο από το Μ 1894 και εργάστηκε πάνω σε μία άλλη μορφή αποθήκης φυσιγγίων. Ήταν ένα μεταλλικό κουτί τοποθετημένο κάτω από το κλείστρο.
Ο χειριστής τοποθετούσε πέντε φυσίγγια σε μονή στήλη από την κορυφή του ανοικτού μηχανισμού. Ένα ελατήριο στον πάτο του γεμιστήρα τα έσπρωχνε προς τα επάνω. Ο μοχλός όπλισης άλλαξε σχήμα, ώστε το μπράτσο που τον ενώνει με το κλείστρο να περνά πλέον γύρω από την εξέχουσα αποθήκη φυσιγγίων. Το ονόμασε Μ1895 και ήταν το πρώτο όπλο μοχλού που χρησιμοποιούσε γεμιστήρα τετράγωνης διατομής, αντί για κυλινδρική αποθήκη.
Οι εξελίξεις αυτές κατέστησαν το “1895” το ισχυρότερο τουφέκι στη γκάμα της Winchester, αλλά και ένα από τα ογκωδέστερα. Φτιαγμένο από μασιφ ατσάλι και καρυδιά ζύγιζε 4,2 κιλά. Το στάνταρ μήκος κάνης έφτανε τα 71cm αν και οι δημοφιλέστερες αραβίδες περιορίζονταν στα 60cm. Μπορούσε να δεχτεί διαμετρήματα όπως τα 30-40 Krag, .303 Enfield, 30-06 Springfield και 7,92mm Mauser. Όμως το όπλο είναι συνδυασμένο με δύο πολύ αναπάντεχα φυσίγγια, το ρωσικό 7,62Χ54mm R και το .405 Winchester.
Ο Τσάρος και ο Ρούζβελτ
Ο αμερικανικός στρατός δεν εντυπωσιάστηκε από το Μ1895. Το ενδιαφέρον τους είχε εστιαστεί στα όπλα κινητού ουραίου και το 1903 θα υιοθετούσαν ένα αντίγραφο του Mauser ‘98 κατασκευασμένο από τη Springfield Armory. Στην άλλη πλευρά του κόσμου, η τσαρική Ρωσία βρισκόταν σε κατάσταση πολέμου και αναταραχής.
Μεταξύ 1915 και 1917 παρήγγειλαν στη Winchester 294.000 τουφέκια Μ1895 για το στρατό και το ναυτικό. Τα όπλα είχαν αρκετές διαφοροποιήσεις. Οι κάνες προστατεύονταν από ένα μακρό χειροφυλακτήρια που συγκρατούνταν πάνω τους με μεταλλικά ψέλια.
Οι Ρώσοι ήθελαν τα όπλα στο διαμέτρημα 7,62Χ54R (ίδιο με του Mosin-Nagant 1891) και απαίτησαν η τροφοδοσία να γίνεται με τα ίδια μεταλλικά κλιπ των πέντε φυσιγγίων.
Τέλος, τοποθετήθηκε κάτω από το στόμιο της κάνης υποδοχή για ξιφολόγχη.
Η ρωσική παραγηγελία κράτησε τη Winchester απασχολημένη επί τρία σχεδόν χρόνια γεμίζοντας τα ταμεία, όμως δεν έλλειψαν τα προβλήματα. Η κάλυψη της κάνης οδηγούσε σε ευκολότερη υπερθέρμανση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πρόσκαιρη στρέβλωση της κάνης και διασπορά των βολών κατά τον κάθετο άξονα.
Αν οι Ρώσοι ήταν εκείνοι που κράτησαν το Μ 1895 σε παραγωγή, ο καλύτερος διαφημιστής του ήταν ο διάσημος πολιτικός και πρόεδρος των ΗΠΑ, Τέντυ Ρούζβελτ. Μόλις παρέδωσε το ο θώκο, ταξίδεψε επί ένα χρόνο στην Αφρική με μία αποστολή του μουσείου Σμιθσόνιαν για τη συλλογή και μελέτη δειγμάτων παπό την πανίδα. Αγόρασε τρία τέτοια όπλα σε διαμέτρημα .405 Winchester (10,4X66mm) και ο γιός του (Κέρμιτ) άλλο ένα σε 30-03 Springfield. Tα πήραν μαζί τους στην Αφρική. Εντυπωσιασμένος με τη δύναμη και την αποτελεσματικότητα του συνδυασμού έστειλε συγχαρητήριο γράμμα στη Winchester, εξαίροντας το. Στο ημερολόγιο που κρατούσε, από το κυνήγι αποτύπωσε τις εντυπώσεις του αναφέρομενος στο μεγάλο Winchester ως το “γιατρικό για τα λιοντάρια”. Ήταν όντως το ισχυρότερο τουφέκι με σύστημα μοχλού που είχε φτιαχτεί και παρέμεινε για τουλάχιστον τα
επόμενα 60 χρόνια.
Η παραγωγή σταμάτησε το 1936. Έκτοτε, η Winchester το έχει επαναφέρει σποραδικά ως επετειακό μοντέλο. Τα σύγχρονα αυτά Μ 1895 κατασκευάζονται σε μικρές παρτίδες από τη Miroku στην Ιαπωνία.
Ξεχωρίζουν από τα αρχικά λόγω της ύπαρξης σύγχρονου μηχανισμού ασφαλείας στη σκανδάλη.
Αποτελούν κομψοτεχνήματα της οπλουργικής τέχνης από μια εποχή που μπορούμε μόνο να νοσταλγούμε πλέον.
www.bankingnews.gr