Αύξηση των κρουσμάτων Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων και στην Ελλάδα

Σε εξέλιξη βρίσκεται ένα νέο κύμα Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και στην Ελλάδα, με τις αρχές να βρίσκονται σε επαγρύπνηση για τη λήψη κατάλληλων και έγκαιρων μέτρων για τον έλεγχο της επιδημίας. Οι εστίες μόλυνσης ανέρχονται πλέον στις τέσσερις, ενώ νέα μεμονωμένα κρούσματα χοίρων και αγριόχοιρων εμφανίζονται διαρκώς σε περιφέρειες της ελληνικής επικράτειας.

Το χρονικό της επιδημίας

Κρούσματα Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων είχαν κάνει την εμφάνιση τους στην Ελλάδα κατά τους πρώτους μήνες του έτους  στην ΠΕ Σερρών όπως ακριβώς και πριν τρία χρόνια. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων με εντολή του τότε Υφυπουργού, κ. Σίμου Κεδίκογλου, είχε προβεί στην εφαρμογή συγκεκριμένου σχεδίου για τον έλεγχο των μολύνσεων, ενώ είχε διαβεβαιώσει ότι «ενεργοποιήθηκαν όλες οι αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι τοπικές κτηνιατρικές αρχές της Π.Ε. Σερρών» καθώς και ότι είχε προγραμματιστεί «η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την αντιμετώπιση του νοσήματος σύμφωνα με την κοινοτική και εθνική νομοθεσία».

Σχετικές διαβεβαιώσεις για τον έλεγχο της επιδημίας, είχε λάβει  επίσης και η Euractiv Ελλάδας μετά από επικοινωνία με την Προϊσταμένη της Κτηνιατρικής Αρχής ΠΕ Σερρών, κα Μπόρη.

«Έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα σύμφωνα με το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης του Υπουργείου και έχουν εφαρμοστεί όλες οι απαραίτητες ενέργειες από την Κτηνιατρική Υπηρεσία της ΠΕ Σερρών», είχε δηλώσει τον Ιανουάριο η κα Μπόρη.

«Η Επιτήρηση του νοσήματος συνεχίζεται στενά με συνεχή δειγματοληπτικό έλεγχο αίματος από τους χοίρους», είχε προσθέσει ενώ επισήμανε ότι μέχρι τη δεδομένη στιγμή «δεν έχουν εντοπιστεί νέες εστίες κρουσμάτων ενώ σημαντικό είναι ότι ελέγχεται κάθε χοίρος πριν εκτραφεί».

Λίγους μήνες αργότερα όμως, η επιδημία της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων φαίνεται να ήλθε και πάλι στην επιφάνεια και αυτή τη φορά με πιο απειλητικό ρυθμό, αφού οι εστίες μόλυνσης όλο και πολλαπλασιάζονται στις περιοχές της βόρειας Ελλάδας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την υποδιεύθυνση Κτηνιατρικής της ΠΕ Κοζάνης, από τον Απρίλιο 2023 έως και σήμερα έχουν επιβεβαιωθεί στη χώρα τέσσερις νέες εστίες αφρικανικής πανώλης των χοίρων. Οι τρεις εστίες εντοπίστηκαν στην ΠΕ Σερρών  και αφορούν σε κατοικίδιους χοίρους συστηματικών εκμεταλλεύσεων καθώς και σε κατοικίδιους χοίρους αγελαίων εκτροφών και η τέταρτη, η πιο πρόσφατη επιβεβαιώθηκε στις 22/06/2023 στην ΠΕ Θεσσαλονίκης, και αφορά σε κατοικίδιους αγελαίας εκτροφής.

Κρούσμα, όμως, βρέθηκε και στην Φλώρινα την περασμένη εβδομάδα (6 Ιουλίου) μετά από τη διενέργεια σχετικών εργαστηριακών εξετάσεων τα οποία στάλθηκαν στη Διεύθυνση Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών (Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τη νόσο),  σύμφωνα με την Υποδιεύθυνση Κτηνιατρικής ΠΕ Φλώρινας.

Την επικινδυνότητα της κατάστασης φαίνεται να διαπίστωσε αμέσως ο νέος Υπουργός Ανάπτυξης κ. Λευτέρης Αυγενάκης, αφού λίγες ημέρες μετά την λήψη των νέων του καθηκόντων και στην πρώτη του επίσκεψη σε περιφέρεια μετά την εκλογή του, επισκέφθηκε την  Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για την αποτίμηση των δράσεων του τελευταίου δίμηνου στο μέτωπο της επιδημίας καθώς και τη χάραξη νέων πολιτκών.

Ελεγχόμενη και η μειούμενη η νόσος στην Ευρώπη 

Πριν μερικές εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε νέο εκτελεστικό κανονισμό (22 Ιουνίου) επικαιροποιώντας τα μέτρα ελέγχου της αφρικανικής πανώλης των χοίρων καθώς και τις απαγορευμένες ζώνες σε όλη την Ευρώπη για την έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου και την αποφυγή εξάπλωσής της.

Ωστόσο, σύμφωνα με νέα  έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων (EFSA), o αριθμός των κρουσμάτων αφρικανικής πανώλης των χοίρων (ΑΠΧ) σε χοίρους και αγριόχοιρους στην ΕΕ μειώθηκε σημαντικά το 2022 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Συγκεκριμένα, η έκθεση αναφέρει ότι «το 2022, τα κρούσματα ΑΠΧ στους οικόσιτους χοίρους στην ΕΕ μειώθηκαν κατά 79% σε σύγκριση με το 2021», ενώ  «η μείωση ήταν ιδιαίτερα αισθητή στη Ρουμανία, την Πολωνία και τη Βουλγαρία».

Ελεγχόμενη φαίνεται να είναι η κατάσταση και στις Σκανδιναβικές χώρες, στις οποίες φέρεται να είναι οι χώρες υποδοχείς των χοίρων και των αγριόχοιρων  που μετνααστεύουν από τη Ρωσία όπου και καταγράφηκε το πρώτο ξέσπασμα της μόλυνσης την τελευταία δεκαετία.  Σύμφωνα με στοιχεία από την Φινλανδική Αρχή Τροφίμων,  η απειλή της πανώλης των χοίρων είναι συνεχής και οι αρχές λένε ότι η κατάσταση παρακολουθείται στενά και γίνονται προετοιμασίες, ενώ δεν έχει σημάνει συναγερμός, καθώς ο κίνδυνος θεωρείται μεσαίου επιπέδου.

Τα Βαλκάνια απειλούνται

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων (EFSA), και παρά τη γενική μειωτική τάση, «οκτώ χώρες της ΕΕ (Βουλγαρία, Γερμανία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία) και τέσσερις γειτονικές χώρες εκτός ΕΕ (Μολδαβία, Σκόπια, Σερβία και Ουκρανία) ανέφεραν κρούσματα σε οικόσιτους χοίρους».

Η Ρουμανία μάλιστα ήταν η χώρα της ΕΕ με τα περισσότερα κρούσματα για το 2022 , καταγράφοντας 327 κρούσματα, που αντιπροσωπεύουν το 87% του συνόλου των κρουσμάτων της ΕΕ, σύμφωνα με την ίδια έκθεση.

Στην γειτονιά των Βαλκανίων, η Σερβία, κατέγραψε με 107 κρούσματα, ενώ η επηδημία έκανε την εμφάνισή της για πρώτη φορά και στα Σκόπια, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια Τροφίμων.

Παρά τη σχετική μείωση των κρουσμάτων Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων που παρατηρήθηκε από την EFSA το περασμένο έτος στη Βουλγαρία, στην Ελλάδα η επιδημία εμφανίστηκε και πάλι ύστερα από τρία χρόνια μετά από εισαγωγές χοίρων από την εν λόγω χώρα, σύμφωνα με τις πρώτες αναφορές στον ελληνικό τύπο τον Ιανουάριο του 2023.

Σχετικά στοιχεία όμως για την τρέχουσα κατάσταση της επιδημίας στη Βουλγαρία δεν είναι ακόμα διαθέσιμα μέχρι τη στιγμή δημοσιεύσεως αυτού του άρθρου.

Ο κίνδυνος εξάπλωσης των μολύνσεων στα Βαλκάνια φαίνεται παράλληλα να εντείνεται ύστερα από την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε ολόκληρη τη βορειοανατολική περιοχή  της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης από τον υπουργό  Γεωργίας Savo Minic, λόγω αφρικανικής πανώλης των χοίρων τη Δευτέρα (10 Ιουλίου).

Πανευρωπαϊκή Εκστρατεία 

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) εδώ και τέσσερα χρόνια διεξάγει την καμπάνια #StopASF ώστε να ευαισθητοποιήσει κτηνοτρόφους, κυνηγούς και κτηνιάτρους σε δεκαοκτώ ευρωπαϊκές χώρες και να τερματίσει την Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων.

Στην πρωτοβουλία αυτή, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Περιφέρειας Ηπείρου, θα συμμετέχει πλέον και η Ελλάδα, με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) και τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.). Οι δύο ελληνικοί δημόσιοι φορείς ενώνουν τις δυνάμεις τους και εκπροσωπούν την Ελλάδα και το 2023 σε μια πανευρωπαϊκή εκστρατεία  με τη συμμετοχή δεκαοκτώ άλλων ευρωπαϊκων χωρών, στις οποίες περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η Αλβανία, η Βοσνία- Ερζεγοβίνη, η Βουλγαρία, τα Σκόπια κλπ.

About Author